VVD Fryslan geschokt over uitkomsten onderzoek grondbeleid
Deze week is het rapport van de Noordelijke Rekenkamer openbaar gemaakt over het grondbeleid van de provincie Fryslân en het aanvullende onderzoek naar staatssteun. Het grondbeleid van de provincie kenmerkt zicht door een opeenstapeling van fouten. Niet alleen het rapport van de Noordelijke Rekenkamer geeft dit aan, maar ook de fouten die zijn gemaakt bij de onteigening voor de Centrale As.
De accountant heeft ook regelmatig opmerkingen gemaakt over het grondbeleid van de provincie. De VVD Fryslân heeft er op meerdere momenten nadrukkelijk aandacht voor gevraagd bij het college van GS. De antwoorden en noodzakelijke acties kwamen niet dan wel veel te laat. Een motie van de VVD uit mei 2010, werd medio 2012 (overigens nog steeds niet goed) uitgevoerd.
Opvallend uit het onderzoek van de Noordelijke Rekenkamer is dat de provincie gebruik gemaakt heeft van de diensten van één extern taxatiebureau. Het desbetreffende bureau doet samen met de provincie de onderhandelingen. De definitieve taxatierapporten worden pas na afloop van de aankooponderhandeling opgesteld. De VVD Fryslân vindt dit onacceptabel. Voordat de onderhandelingen gestart worden, moeten er onafhankelijke taxatierapporten worden gemaakt.
De provincie heeft voor de Haak om Leeuwarden en de N381 gronden niet markconform aangekocht (resp. 153% en 123%, waar 100% marktconform is). Ook heeft de provincie veel meer gronden in haar bezit gekregen dan strikt noodzakelijk. De provincie zal bij dalende grondprijzen, rekening moeten houden met een verlies op de verkoop van de "overtollige" grondvoorraad.
Een wat de VVD betreft schokkend voorbeeld dat de Noordelijke Rekenkamer in haar rapport noemt is dat de provincie voor de aanleg van de weg en gebiedsontwikkeling 3,6% van de gronden van een agrarisch bedrijf nodig heeft, maar het gehele agrarische bedrijf inclusief alle bijbehorende gebouwen en gronden koopt en er een volledige schadeloosstelling wordt betaald.
Het college van GS geeft aan dat ze extra gronden die zijn aangekocht in de dossiers nodig heeft voor de gebiedsontwikkeling. Volstrekt onduidelijk is of de grootte van de gebiedsontwikkeling vooraf is bepaald of juist wordt bepaald door de gronden die de provincie in eigendom heeft gekregen.
De ruimhartige benadering van de provincie heeft ook nog eens niet het gewenste effect gehad. De feitelijke aanleg van de infrastructurele projecten heeft vertraging opgelopen. Hadden de wegenprojecten gelet op de ruimhartige aankoop van de provincie niet ook voor een veel lager budget gerealiseerd kunnen worden?
In alle onderzochte dossiers ontbreken gegevens, ze zijn niet volledig. Er is maar een beperkt aantal dossiers onderzocht. Maar dit wijst erop dat er bij veel meer dossiers fouten zijn gemaakt dan wel niet volledig zijn.
Zonder meer zorgelijk is dat de Noordelijke Rekenkamer constateert dat het college van GS ten onrechte heeft nagelaten om Provinciale Staten te informeren over de risico' s die zijn genomen bij de grondverwerving van de Centrale As, De Haak om Leeuwarden en de N381. Ook dit is niet acceptabel, wat de VVD betreft. Het volstaat niet dat het college zich verschuilt achter vastgesteld beleid.
Het college van GS onderschrijft de conclusies van het rapport niet, maar is wel voornemens de aanbevelingen uit te voeren. De VVD Fryslân vindt dat heel opmerkelijk. Storend is het vooral dat het college van GS in haar reactie alles probeert zaken goed te praten c.q. te relativeren.
De VVD Fryslân wil weten wat de gevolgen zijn voor bedrijven en eigenaren die gronden hebben verkocht. De VVD Fryslân wil verder weten welke gevolgen dit heeft voor de belangrijke infrastructurele projecten in Fryslân. Kan iemand die moeilijk wil doen, via een juridische procedure ervoor zorgen dat de projecten stil komen te liggen of vertragen?
De VVD Fryslân wil het rapport van de Noordelijke Rekenkamer en de stukken met betrekking tot de staatssteun vanwege dit alles snel en goed bespreken in Provinciale Staten. Om die reden heeft de VVD samen met de PVV een spoeddebat aangevraagd.
