Te Gast: studie Frysk in Fryslan

Op 26 juli jl. is er in de Leeuwarder Courant een Te Gast verschenen van VVD-fractievoorzitter Aukje de Vries over de studie Frysk in Fryslân.

In de media in de provincie Fryslân wordt veel aandacht besteed aan de studie Frysk aan de Rijksuniversiteit Groningen. De Rijksuniversiteit Groningen (RUG) wil de zelfstandige studie Frysk op laten gaan in een brede bachelor opleiding Europese Talen en Culturen. Het aantal studenten Frysk is te laag volgens de RUG.

Recent werd bekend dat de provincie Fryslân werkt aan een plan voor de studie Frysk aan de RUG in de vorm van een nieuwe opleiding meertaligheid in minderheidsgebieden. Dit zou studenten uit heel Europa moeten trekken. De vraag is wel wat nu precies het verschil is met het voorstel van de RUG.

Als ik dat hoor, dan moet ik direct denken aan andere initiatieven waar de provincie middelen inzet. De provincie Fryslân draagt bij aan het Mercatorproject van de Fryske Akademy (€ 200.000,-- per jaar) , dit gaat over minderheidstalen in de Europese Unie. De provincie gaat mogelijk ook bijdragen aan de master meertaligheid van de University Campus Fryslân (€ 300.000,--). De provincie betaalt jaarlijks verder bijzondere leerstoelen in Amsterdam en Leiden (€ 88.000,--), lectoraat meertaligheid (€ 75,.000,--) en de lerarenopleidingen (totaal bijna € 200.000,--).

Waarom die versnippering? Waarom niet één stevige brede studie Frysk met arbeidsmarktperspectief in Fryslân zelf? Met het budget dat nu al beschikbaar is. Want waarom direct extra geld van het Rijk vragen als er behoorlijk wat geld is dat je wellicht efficiënter kan inzetten.
En dan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG), die wijst ook wel heel gemakkelijk naar het Rijk voor extra geld.

Er is al sinds 2009 een geldstroom vanuit het Rijk voor de versterking van de Geesteswetenschappen, waarvan destijds is gezegd dat het ook ingezet kan worden voor "kleine Letteren". Dit is expliciet benoemd door het ministerie. Tot die "kleine letteren" hoort ook het Fries. Hoeveel zet de RUG daarvan eigenlijk in voor het Frysk?

Prominente politici staan nu vooraan om het register van de Rie foar de Fryske Beweging (www.redfrysk.nl) te tekenen. Dat is relatief makkelijk scoren. Terwijl de studie Frysk niet verdwijnt, maar opgaat in iets anders, en het niet zo is dat de Friese taal hierdoor verdwijnt. Maar hoe vrijblijvend is dat tekenen van de petitie? Komt er straks ook boter bij de vis? Als ik zie hoe sommige politici vooraan stonden om voor het behoud van Sionsberg te pleiten, maar vervolgens niks deden, dan is dat te gemakkelijk.

Door de provincie wordt voortdurend verwezen naar de Bestuursafspraak Friese Taal en Cultuur, waar in staat: "De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen garandeert de instandhouding van een basisvoorziening voor de beoefening van de Friese taal en letterkunde aan een universiteit. In concreto betekent dit dat de Rijksuniversiteit Groningen een levensvatbare hoofdvakvestiging in stand houdt." Feit is dat de provincie nu met het nieuwe initiatief hier zelf vanaf stapt. En feit is dat deze bestuursafspraak 31 december 2011 afliep. Blijkbaar is het huidige college van GS niet bij machte om tijdig goede nieuwe bestuursafspraken met het Rijk te maken. En eigenlijk is dat een treurige constatering.

Aukje de Vries
Fractievoorzitter VVD Fryslân