Opinie: Krimp nu ook in het middelbaar onderwijs

Waar minder kinderen worden geboren heeft dat ingrijpende gevolgen voor het onderwijs. Krimp bedreigt in veel gebieden direct het voortbestaan van de laatste lokale of regionale school. Niet alleen in het basis onderwijs, maar vooral ook het middelbaar onderwijs. Voor de VVD is de doelstelling helder: elk kind heeft recht op goed onderwijs.

Noodzakelijke samenwerking tussen scholen in krimpgebieden komt helaas nauwelijks of laat tot stand. Dit betekent dat scholen of schoolsoorten geheel uit sommige regio’s dreigen te verdwijnen en er voor leerlingen (te) grote reisafstanden dreigen te ontstaan. Alleen in de regio ’s-Gravenhage, ‘Groot-Amsterdam’ en ‘Delft en Westland’ zal het aantal leerlingen de komende jaren stijgen. In alle andere regio’s van Nederland lopen de leerlingenaantallen nog zeker tot 2025 terug. 85% van de schoolbesturen krijgen in de komende vijf jaar met krimp te maken, met een afname van de leerlingaantallen tot wel 30%. Dit heeft tot gevolg dat de scholen minder geld ontvangen, ze daardoor dreigen om te vallen zodat er uiteindelijk voor leerlingen op redelijk bereikbare afstand geen toegang meer is tot iedere vorm van voortgezet onderwijs.

Normaliter zouden scholen samen na moeten denken over een oplossing. Helaas gebeurt dit maar zelden. Soms zit geld daarbij in de weg - als de ene school omvalt, dan krijgt de andere school die leerlingen en dus extra geld -, soms zitten typische onderwijsregels in de weg zoals de procedures die in Den Haag doorlopen moet worden om fusies van scholen toe te staan, en soms staat het geloof waar een school bij hoort, een praktische samenwerking in de weg.

Discussies over krimp in het onderwijs in de Tweede Kamer hebben de afgelopen periode al tot aanpassingen in regelgeving geleid. Deze komen echter vooral tegemoet aan de problemen in het basisonderwijs. Voor het middelbaar onderwijs bieden ze onvoldoende uitkomst en zijn meer maatregelen nodig. Daarom heeft de VVD een initiatiefnota opgesteld waarin 10 concrete voorstellen worden gedaan om het middelbaar onderwijs beter in staat te stellen zélf de krimp in goede banen te leiden. De voorstellen brengen meer ruimte in  onderwijsfinanciering en regelgeving, zodat scholen samen tot pragmatische oplossingen kunnen komen. Zoals bijvoorbeeld de mogelijkheid om scholen samen te laten delen in het gebruik van de conciërge of administratie. Of de kleine, nog jonge brugklas onderbrengen in een gemeenschapshuis, zodat ze op latere leeftijd in de bovenbouw misschien pas verder hoeven te reizen. Kleine, eenvoudige oplossingen. Op het oog eenvoudig, maar in de praktijk door allerlei regels op dit moment niet te realiseren.  

Met de voorstellen in de VVD-initiatiefnota hoeven scholen niet langer hun deuren te sluiten als gevolg van krimp maar gaan er nieuwe deuren open naar beter onderwijs. Dan rekent de Tweede Kamer af met krimp en schieten scholen niet langer in de kramp. Uiteindelijk heeft iedere jonge generatie, van de Randstad tot de regio, recht op goed onderwijs dichtbij huis.

Karin Straus en Aukje de Vries
Tweede Kamerleden VVD

 

2015-12-28 LC - Te Gast - Krimp nu ook in middelbaar onderwijs